สนทนาภาษาธรรม ตอน ๓ หลวงปู่ดูลย์ อตุโล

สนทนาภาษาธรรม ตอน ๓

(หลวงปู่ดูลย์ อตุโล (พระราชวุฒาจารย์)

วัดบูรพาราม อ.เมือง จ.สุรินทร์)

หลวงตาพลอย : กระผมบวชมานานพอสมควรแล้ว ยังไม่อาจตัดห่วงอาลัยในอดีตได้  แม้ตั้งใจอย่างไรก็ยังเผลอจนได้ ขอทราบอุบายวิธีอย่างอื่น จากหลวงปู่ เพื่อเป็นแนวการปฏิบัติต่อไป

หลวงปู่ : อย่าให้จิตแล่นไปสู่อารมณ์ภายนอก ถ้าเผลอ เมื่อรู้ตัวให้รีบดึงกลับมา อย่าปล่อยให้มันรู้อารมณ์ดีชั่ว สุขหรือทุกข์ ไม่คล้อยตาม และไม่หักหาญ

ถาม : ศีล สมาธิ ปัญญา วิมุตติ ที่กระผมจำจากตำรา และฟังครูสอนนั้น จะตรงกับเนื้อหาตามที่หลวงปู่เข้าใจหรือไม่ครับ

หลวงปู่ : ศีล คือ ปรกติจิตที่อยู่อย่างปราศจากโทษ เป็นจิตที่มีเกราะกำบังป้องกันการกระทำชั่วทุกอย่าง  สมาธิ เป็นผลสืบเนื่องมาจากการรักษาศีล คือ จิตที่มีความมั่นคง มีความสงบเป็นพลังที่จะส่งต่อไปอีก ปัญญา ผู้รู้ คือ จิตที่ว่างเบาสบาย รู้แจ้งแทงตลอดตามความเป็นจริงอย่างไร  วิมุตติ คือ จิตที่เข้าถึงความว่าง  ความว่าง คือ ละความสบาย เหลือแต่ความไม่มี ไม่เป็น ไม่มีความคิดเหลืออยู่เลย

ถาม : พยายามหยุดคิดหยุดนึกตามที่หลวงปู่สอน แต่ไม่เป็นผลสำเร็จ ซํ้ายังเกิดความอึดอัด แน่นใจ สมองมึนงง แต่ก็ยังศรัทธาในคำของหลวงปู่สอนย่อมไม่ผิดพลาดแน่นอน ขอทราบอุบายวิธีต่อไปด้วยครับ

หลวงปู่ : ก็แสดงถึงความผิดพลาดอยู่แล้ว เพราะบอกให้หยุดคิดหยุดนึก ก็กลับไปคิด ที่จะหยุดคิดเสียอีกเล่า แล้วอาการหยุดคิด จะอุบัติขึ้นได้อย่างไร จงกำจัดอวิชชาแห่งการหยุดคิดหยุดนึกเสียให้สิ้น เลิกล้มความคิดที่จะหยุดคิดเสีย ก็สิ้นเรื่อง

ถาม : การศึกษา และข้อวัตรปฏิบัติธรรม

หลวงปู่ : การศึกษาธรรม ด้วยการอ่านการฟัง สิ่งที่ได้ก็คือ สัญญา การศึกษาธรรมด้วยการลงมือปฏิบัติ สิ่งที่เป็นผลของการปฏิบัติ คือ ภูมิธรรม

ถาม : ทำสมาธิภาวนามานานแล้ว แต่จิตไม่เคยสงบเลย แส่ออกไปข้างนอกอยู่เรื่อย มีวิธีอื่นใดบ้างที่พอจะปฏิบัติได้

หลวงปู่ : ถึงจิตจะไม่สงบก็ไม่ควรให้มันออกไปไกล ใช้สติระลึกไปแต่ในกายนี้ ดูให้เห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา อสุภสัญญา หาสาระแก่นสารไม่ได้ เมื่อจิตมองเห็นชัดแล้ว จิตก็จะเกิดความสลดสังเวช เกิดนิพพิทา ความหน่าย คลายกำหนัด ย่อมตัดอุปาทานขันธ์ได้เช่นเดียวกัน

ถาม : นั่งภาวนาแล้วเห็นสิ่งนั้นสิ่งนี้ แต่บางคนไม่เห็นอะไรเลย  บางคนก็ภาวนา เพื่อจะได้เห็นสิ่งที่ต้องการ

หลวงปู่ : การปรารถนาเช่นนั้นผิดทั้งหมด เพราะการภาวนานั้น เพื่อให้เข้าถึงหลักธรรมอย่างแท้จริง หลักธรรมที่แท้จริงนั้น คือจิต ให้กำหนดดูจิต ให้เข้าใจจิตตัวเองให้ลึกซึ้ง เมื่อเข้าใจจิตตัวเองได้ลึกซึ้งแล้ว นั่นแหละได้แล้วซึ่งหลักธรรม

ถาม : ปรกติจิตที่อยู่เหนือความทุกข์ โดยลักษณาการอย่างไร ?

หลวงปู่ : การไม่กังวล การไม่ยึดถือ นั่นแหละวิหารธรรมของนักปฏิบัติ

ถาม : แนวปฏิบัติที่ถูกต้อง และทำได้ง่ายที่สุด เพราะหาเวลาปฏิบัติธรรมได้ยาก

หลวงปู่ : ให้ดูจิต ดูที่จิต

ถาม : วิธีปฏิบัติง่ายๆ เพื่อแก้ไขความทุกข์ความกลุ้มใจ ซึ่งมักจะเกิดขึ้นเป็นประจำ ว่าควรปฏิบัติอย่างไรจึงได้ผลเร็วที่สุด

หลวงปู่ : อย่าส่งจิตออกนอก